[ STRONA GŁÓWNA | O MNIE | PRYWATNA | ZAWODOWA | GARBUSOWA | LINKI | IMPRESSUM | MAPA ]
Strona domowa Piotra Gryglaszewskiego
[ GENEALOGIA ▪ Tablice ▪ Biogramy : Gryglaszewscy ▪ Dokumenty | PORTRETY | MIEJSCA | NEKROPOLIS ]

Franciszek Adolf Gryglaszewski


Franciszek Gryglaszewski


Franciszek Adolf Gryglaszewski, urodzony 24 sierpnia 1847 roku w Krakowie (wg źródeł amerykańskich w 1852 roku we Lwowie), syn Jana Gryglaszewskiego (s. Grzegorza Gryglaszewskiego i Marianny Więckówny) i Karoliny Słomkównej (c. Jerzego Słomki i Marii Wagner)).

Nieznane są pierwsze lata jego życia w Polsce, ani wykształcenie, jednakże znakomita znajomość języka angielskiego i późniejsza, szybka kariera biznesmena i federalnego urzędnika państwowego, jak również (całkowicie nieuzasadnione) tytułowanie go w niektórych źródłach amerykańskich hrabią, świadczą, że otrzymane wykształcenie W Polsce musiałoby być gruntowne.
Do Stanów Zjednoczonych A. P. wyjechał ok. 1870 r. Mieszkał najpierw w South Bend, Ind., potem przeniósł się do Minneapolis, Minn., wreszcie jako urzędnik państwowy przebywał jakiś czas na Alasce. Ostatnie lata swego życia spędził w New Mexico. W dziejach Polonii odegrał dość znaczną rolę jako jeden z założycieli Związku Narod. Pol. (1880) i tygodnika "Zgoda" (1881), organu tegoż związku. Powołany jednogłośnie w r. 1883 na urząd cenzora Związku Narod. Pol., dzierżył tę godność aż do r. 1891, kiedy za zasługi i osobiste finansowanie organizacji obdarzony został członkostwem honorowym Związku. Następnie bardzo skutecznie zabiegał o zasilenie składkami Polonii amerykańskiej Skarbu Narodowego, zgodnie z planami Z. Miłkowskiego. Wysłał protest do parlamentu berlińskiego przeciw prześladowaniom Polaków. Był marszałkiem X sejmu Związku Narod. Pol. (1893). W następnych latach brał mniej czynny udział w pracy Związku, (...) jako delegat na stan Minnesota założył tam osadę polską, p. n. Grygla.
[Polski Słownik Biograficzny, 1960]

Franciszek Gryglaszewski należał do grupy pierwszych założycieli Związku Narodowego Polskiego. W 1880 roku bierze udział w obradach 1. sejmu. Na 3. sejmie w roku 1882 mianowany zostaje zastępcą cenzora Związku, a w roku następnym na 4. sejmie wybrany zostaje cenzorem. "Cenzor spełniał funkcję najwyższego urzędnika Związku, kontrolującego wszelkie czynności komitetu i baczącego na to, aby w niczym nie przekraczano ustaw, postanowionych przez ciało prawodawcze tj. sejmy". W 1884 roku, jako cenzor, "pragnąc załawić nieporozumienia wynikłe pomiędzy wieloma grupami związkowymi a zarządem (...) zbiera sejm nadzwyczajny do miasta Chicago. (...) wykazuje nadużycia agentów emigracyjnych i zaleca utworzenie wielkiej kolonii polskiej pod opieką ZNP. (...) sprawa ostatecznie spełzła na niczym z powodu braku zaufania i kapitałów, to jednak [jest] dowódem pracy i zacnych usiłowań". W roku 1885 na 5. sejmie Franciszek Gryglaszewski zostaje ponownie wybrany cenzorem i do zarządu ZNP. Również na 6. sejmie (1886 rok) zostaje wybrany na cenzora. W tym też roku obejmuje rządową posadę inspektora wszystkich budowli rządowych w Stanach Zjednoczonych. Będąc "w ciągłych rozjazdach nie zaniedbał najmniejszej okoliczności, by krzewić wszędzie słowa pradwy o organizacji, zachęcać do garnięcia się pod jej sztandar, ośmielać bojaźliwych, oświecać źle poinformowach". Na 7. sejmie (1888 r.) wraca sprawa kolonii polskiej, a Franciszek Gryglaszewski "zawiadamia zebranych, że wynalazł odpowiednie celowi grunta w stanie Dakota, i że warto by zająć się obejrzeniem, a względnie nabyciem takowych. (...) Raport specjalnie powołanej komisji po zbadaniu gruntów nie był zadawalający i projekt został zupełnie zaniechany". Na tym sejmie ponownie zostaje wybrany cenzorem, gdy reszta zarządu ulega całkowitej zmianie. Również 8. i 9. sejm (1889-1890) powierza Franciszkowi Gryglaszewskiemu fukncję cenzora. W roku 1891 na 9. sejmie w Detroit Franciszek Gryglaszewski rezygnuje z dalszego pełnienia tej funkcji a sejm mianuje go członkiem honorowym ZNP "w uznaniu zasług i długoletniej, gorliwej pracy". W kolejnych latach pozostaje członkiem zarządu (komisarzem) ZNP.
[na podstawie artykułów z dwutygodnika "Zgoda" wydawanego przez ZNP]

Związek Narodowy Polski (Polish National Alliance), największa i jedna z najstarszych polonijnych organizacji bratniej pomocy w Stanach Zjednoczonych, z majątkiem obliczanym na ponad 0,5 mld dolarów z tytułu ubezpieczeń (warunkiem wstąpienia do organizacji jest wykupienie polisy ubezpieczeniowej - na życie, zdrowie itp), wpływów z własnego banku oraz mediów, jak np. Dziennik Związkowy. Władzę ustawodawczą w ZNP sprawuje Sejm Związkowy, odbywany co 4 lata (najbliższy, który dokona wyboru nowego prezesa po śmierci Edwarda Moskala, odbędzie się w roku 2007), wykonawczą zaś Zarząd z prezesem ZNP na czele oraz Rada Dyrektorów. W czerwcu 2005 roku zebrany w Filadelfii Sejm Związkowy wybrał na pozostałą część kadencji prezesa, po zmarłym Edwardzie Moskalu, dotychczasowego sekretarza Związku - Franciszka Spulę. Kontrolę w organizacji sprawuje cenzor ZNP, który odpowiada jedynie przed Sejmem Związkowym. ZNP posiada własne pismo, darmowy dwutygodnik "Zgoda" docierający do wszystkich członków ZNP. Redaktorem naczelnym pisma jest dr Wojciech A. Wierzewski. [ zobacz www.pna-znp.org ]
[wg Wikipedii]

Z okresu pobytu Franciszka Gryglaszewskiego na Alasce (używał już wówczas skróconego nazwiska Frank Grygla), jako przedstawiciela specjalnego Rządu Federalnego (United States Department of the Interior - General Land Office), pochodzi dokument, który przechowywany jest w Bibliotece Narodowej Alaski [ zobacz Report by Frank Grygla ].

Powodów do wspomnień, melancholijnej nostalgii i filozoficznej refleksji nad przemijaniem czasu nie brakowało podczas Sejmu - zresztą już od samego początku. Kiedy na podium wkroczył cenzor Związku Hilary S. Czaplicki, izbie przedstawiono szczególnego gościa - 86-letnią Lucillę Gregale, przybyłą z Utah, sędziwą wnuczkę drugiego w dziejach ZNP cenzora Franciszka Gryglaszewskiego, pełniącego ten urząd w latach 1883 - 1891, którego autentyczny młotek parlamentarny w metalowym pudełku p. Lucilla przywiozła do Buffalo i powierzyła obecnemu cenzorowi, aby właśnie nim dokonał ceremonii otwarcia 43. Sejmu. Gryglaszewski - przypomnijmy to współczesnym - był jednym z założycieli Związku i jego organu "Zgoda". Także tym, który pomógł dziesiątkom tysięcy rodaków osiedlić się na terytorium Stanów Zjednoczonych poprzez uchwalenie "Homestead Act", z racji stanowiska zajmowanego we władzach federalnych. U progu nadchodzących obchodów 120. rocznicy powstania Związku, która przypada na 15 lutego roku 2000, było to niezwykłe zademonstrowanie symbolicznej ciągłości władzy w naszej organizacji.
[Wojciech A. Wierzewski - "Wizja przyszłości ze szczyptą nostalgii - refleksje po 43. Sejmie ZNP w Buffalo" (fragment)]

Ożeniony ze Stanisławą Kociemską (* 24.09.1858, Zakopane, + 22.08.1936, Santa Fe, c. Stanisława Kociemskiego, również zasłużonego członka ZNP) ślub 30.05.1875, Chicago, Cook, Illinois, pozostawił 2 synów i 3 córki. Zmarł 22 listopada 1918 roku w Santa Fe, Nowy Meksyk, pochowany na Rosario Cemetery, sekcja V.
Potomkowie Franciszka Gryglaszewskiego mieszkają do dziś w USA i używają skrócengo nazwiska Grygla. Przed kilku laty nawiązała za mną kontakt Carolyn Grygla, której mąż Glen Grygla [11654] jest prawnukiem Franciszka. Prosiła o udostępnienie jej wszystkich posiadanych informacji, łącznie ze kopiami zdjęć, dokumentów i tłumaczeniem na język angielski, obiecując zrewanżować się szczegółowymi danymi odnośnie Gryglaszewskich mieszkających w USA. Zupełnie nieświadomie (jakie mogą być tego konsekwencje - kilka linii niżej) spełniłem jej prośbę, zawiadomiła mnie o wprowadzeniu wszystkich informacji do jakiejś bazy danych i ... zerwała kontakt, na żaden z moich listów nie odpowiedziała. Przy okazji należy wspomnieć, że część, a może obecnie i wszyscy żyjący potomkowie Franciszka są członkami sekty mormonów. Jedną z misji członków tej sekty jest zbieranie danych na temat historii swoich rodzin. Od lat zbierają nazwiska z oficjalnych dokumentów, metryk kościelnych i innych zapisów na całym świecie, by móc dokonać pośmiertnego chrztu zarówno swoich przodków (syn Franciszka Gryglaszewskiego - Eugene Esram [1165] - zmarły w 1920 roku został powtórnie "ochrzczony" już w 1934 roku), jak i innych członków rodziny lub osób zupełnie obcych. Mormoni dysponują największymi na świecie zbiorami danych genealogicznych. Być może więc mój przekaz informacji miał być tylko jednostronny i pod przykrywką rodzinnej korespondencji służył innym celom? Nawet gdyby tak nie było, to ... Carolyn, you are a fraud and either a cheat or a hypocrite!

Biogram Franciszka Gryglaszewskiego w Wikipedii - Wolnej Encyklopedii. [ zobacz kopię lokalną  ]


Poniższe zestawienie potomków Franciszka Gryglaszewskiego powstało na podstawie moich poszukiwań w bazach genealogicznych (głównie mormonów - w części publicznie udostępionej przez internet) i poprzez inne źródła internetowe. Jest więc niekompletne i może zawierać znaczą ilość błędów (!). Brak innych danych prócz dat i miejsc urodzin, ślubów i zgonów.


Potomkowie Franciszka Adolfa Gryglaszewskiego
(tablica hipotetyczna)

116. Franciszek Adolf Gryglaszewski (Frank Grygla) x Stanisława Kociemska
     |--1161. Hattie C. Grygla
     |--1162. Edward Frank Grygla
     |--1163. Lucy Wanda Grygla
     |--1164. Grace Gretchen Grygla
     +--1165. Eugene Esram Grygla x Essie Eliza Carson
              |--11651. Kenneth Eugene Grygla x Clara Gee
              |         |--116511. Frank Grygla x Jo Ann
              |         |--116512. Maurine Grygla x Dean Gilson
              |         |--116513. Robert Grygla x Linda
              |         |--116514. Glen Grygla x Carolyn
              |         |--116515. Jay Grygla x Jo Ann
              |         |--116516. Joyce Grygla x Jerry Reddoor
              |         |--116517. Kenneth Grygla
              |         |--116518. Shirley Grygla x Leonard J. Snyder
              |         +--116519. Norman Lee Grygla
              |--11652. Dorothy Lucile Grygla x Luois Christian Overson
              |         |--161521. Leland Keith Overson (?)
              |         |--116522. Shelly Overson (?)
              |         |--116523. Steven Overson (?)
              |         +--116524. Melinda Overson (?)
              |--11653. Vernon Grygla
              |--11654. N. Grygla (m)
              |--11655. N. Grygla (k)
              +--11656. N. Grygla (m)
(m) = mężczyzna, (k) = kobieta


[116]Franciszek Adolf Gryglaszewski
* 24.09.1847, Kraków
+ 29.11.1918, Santa Fe, New Mexico, USA
x Stanisława Kociemska (* 23.09.1857, Zakopane, + 22.08.1936, Albuquerque, New Mexico, USA, c. Stanisława Kociemskiego), 30.05.1875, Chicago, Cook, Illinois, USA
potomkowie: 1. Hattie C. Grygla [1161], 2. Edward Frank Grygla [1162], 3. Lucy Wanda Grygla [1163], 4. Grace Gretchen Grygla [1164], 5. Eugene Esram Grygla [1165]
[1161] Hattie C. Grygla
* 28.01.1877, Chicago, Cook, Illinois, USA
+ 03.09.1881

[1162] Edward Frank Grygla
* 07.01.1879
+ 07.04.1959
prawdopodobnie bezpotomnie

[1163] Lucy Wanda Grygla
* 07.12.1881, Minneapolis, Hennepin, Minnesota, USA
+ 25.04.1975
prawdopodobnie bezpotomnie

[1164] Grace Gretchen Grygla
* 23.12.1883, Minneapolis, Hennepin, Minnesota, USA
+ 15.12.1967
prawdopodobnie bezpotomnie

[1165] Eugene Esram Grygla
* 30.12.1885, Minneapolis, Hennepin, Minnesota, USA
+ 03.03.1920, Nye, Nevada, USA
(pośmiertny chrzest mormoński 15.01.1934)
x Essie Eliza Carson (* 01.05.1889, Provo Bench, Utah, USA, c. John Carson, * 1848, Garden Grove, Decatur, Iowa, USA)i Mary Ann Partidge; rodzina Carson pochodzenia irlandzkiego), 20.10.1909, Nephi, Juab, Utah, USA
potomkowie: 1. Kenneth Eugene Grygla [11651], 2. Dorothy Lucile Grygla [11652], 3. Vernon Grygla [11653], 4. N. Grygla (m), 5. N. Grygla (k), 6. N. Grygla (m)

[11651] Kenneth Eugene Grygla
* 22.10.1909, Leamington, Millard, Utah, USA
+ 23.12.1946
x Clara Gee (* 11.12.1910, Leamington, Millard, Utah, USA, 2. v. Van Johnson, 3. v. Randal A. Bradfield)
potomkowie: 1. Frank Grygla [11651] (x Jo Ann), 2. Maurine Grygla [11652] ( x Dean Gilson), 3. Robert Grygla [11653] (x Linda), 4. Glen Grygla [11654] (x Carolyn), 5. Jay Grygla (x Jo Ann) [11655], 6. Joyce Grygla [11656] (x Jerry Reddoor), 7. Kenneth Grygla [11657], 8. Shirley Grygla [11658] (x Leonard J. Snyder), 9. Norman Lee Grygla [11659] (kolejność może nie odpowiadać dacie urodzin)

[11652] Dorothy Lucile Grygla
* 19.10.1911, Leamington, Millard, Utah, USA (chrzest mormoński 14.07.1913)
+ 1975
x Luois Christian Overson (* 29.09.1904, Leamington, Millard, Utah, USA, s. Joseph Overson Mabel, * 1863, Fillmore, Millard, Utah, USA i Jeannette Smith, * 1878, Paradise, Cache, Utah, USA; rodzina Overson pochodzenia duńskiego), 30.07.1929, Nephi, Juab, Utah, USA
potomkowie: 1. Leland Keith Overson (?), 2. Shelly Overson, 3. Steven Overson, 4. Melinda Overson

[11653] Vernon Grygla
* 03.10.1918, Round Mountain, Nye, Nevadav, USA
+ 21.02.1920

[11654] N. Grygla (m)

[11655] N. Grygla (k)

[11656] N. Grygla (m)

Ponadto nieprzyporządkowane do powyższego drzewa osoby :

N. Grygla
x Margaret Leath Conder (* 20.07.1930, American Fork, Utah, USA, + 26.05.1993, Sandy, Salt Lake, Utah, USA, c. George Alfred Conder i Ina Versa Nielson)
potomkowie: 1. N. Grygla (m), 2. N. Grygla (m), 3. N. Grygla (m), 4. N. Grygla (k) (x N. Hargis), 5. N. Grygla (k) (x N. Prince), 6. N. Grygla (k) (x N. Fenberg), 7. N. Grygla (k) (x N. Earl), 8. N. Grygla (k) (x N. Sarraj)

oraz

Maurine Grygla
x Vaughn Armond Clement
potomkowie: 1. N. Clement (m)



GRYGLA, MN


Grygla, MN
Warren Upham: Minnesota Place Names. A Geographical Encyclopedia.
Minnesota Historical Society Press, 2001, str. 346.


Osada - miasto w okręgu Marshall County, Minnesota (MN), założone około 1900 roku przez Franciszka Gryglaszewskiego.
Położenie: 48,29 N, 95,61 W; 259 mil od Minneapolis, 1177 mil od Waszyngtonu.
Powierzchnia: 0,689 km kw.
Liczba mieszkańców: około 220 (dane za 1990 rok).
Lokalna gazeta: [ Grygla Eagle ].
Szkoły: [ Welcome to Grygla Minnesota - Grygla Public Schools ].
Kościoły: Community Bible Church, Grace Lutheran Church, Liberty Chapel, Our Savior's, St. Clements Catholic Church, St. Petri, United Lutheran.
Lądowisko: trawiaste.
Restauracje: Diamonds, Steak Knife III, The Grygla Cafe, The DEW.
Atrakcje: doroczny festyn w ostatnim tygodniu sierpnia p. n. The Grygla Fall Festival.
Informacje w internecie: [ City of Grygla ].
Wikipedia - Wolna Encyklopedia: [ Grygla_(Minnesota) lub zobacz kopię lokalną ] [ Grygla,_Minnesota (en) ]

In northern Minnesota, today, one can find a town called Grygla. On November 21, 1894, a Chicago Polish daily paper featured an interesting article, which was supposed to have appeared in another Polish daily (the "Zgoda"). The title of the article was "The Colonization Movement of Mr. Gryglaszewski". It seems that Mr. Gryglaszewski had advertised that the Polish National Alliance, a fraternal organization, was organizing a Polish colony. The central office of the Alliance denied the claim, stating that no one was appointed to organize a Polish colony in the name of the organization (Dziennik Chicagowski, Nov. 21, 1894, p. 1.).
The St. Paul Pioneer Press of October 15, (continued the Chicago daily) announced that six thousand families were about to move westward. Arrangements were already being made for settling 1500 families in the valley of the Red River. The settlers were Poles and Slavs, coming from other parts of the country. The movement was indebted to the efforts of Frank Gryglaszewski, a traveling agent for the Great Northern Railroad. (Ibid., p. 1.) Gryglaszewski was also the executive secretary of the Polish National Alliance.
[Sister M. Teresa, O.S.F. - "Polish Settlements in Minnesota 1860-1900" (fragment)]

Copyright © Piotr Gryglaszewski